Bitkisel Üretim Destekleri
25-09-2024
14:03
Bitkisel üretim, tarımın temel bileşenlerinden biridir. Üreticilerin daha verimli ve sürdürülebilir bir şekilde çalışabilmesi için devlet tarafından çeşitli destekler sağlanmaktadır. İlk defa bitkisel üretim destekleri 3 yıllık ve üretim döneminden önce açıklandı. Destek kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi, bitkisel üretim yapan çks' ye kayıtlı tüm üreticiler destek alacaktır. Bu kararla birlikte çiftçiler üretime karar vermeden önce, hangi havzada, hangi ürüne, ne kadar destek alacağını bilmiş olacak. Böylece çiftçiler, planlı üretime yönlendirecek ve plansız üretimin getirdiği birtakım olumsuzlukların da önüne geçmiş olacaktır.
Bu destek programında 2025-2027 yıllarını kapsayacak şekilde 3 yıllık yeni bir destekleme programı oluşturuldu. Birim destek katsayı değeri ve destekleme tutarı her yıl yeniden belirlenecek. Destek tutarlarının girdi maliyetleri baz alınarak belirlenmesi ve değişime göre güncellenmesi bu modelde söz konusu olacak.
Su kısıtı olan bölgelerde kademeli üretime dahil olan ürünlere de ilave destek olacak. Kamu tarafından geliştirilen yerli ve milli tohumlara da ilave destek verilecek. Bitkisel üretim planlamasında yer alan üreticiler, hangi havzada, hangi ürünü ekerse nasıl bir destek alacağını bugünden itibaren önümüzdeki 3 yıl boyunca biliyor olacak.
Bitkisel üretimin desteklenmesi programıyla 3 ana başlığa indirilerek sadeleştirmeye gidildi. Bu başlıklar şunlardır; çiftçilere temel destek, planlı üretim desteği ve üretimi geliştirme destekleridir.
Temel Destekler
Üretim maliyetine göre ürünler kategorilere ayrıldı. Her kategori için destek katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekarda 244 lira oldu. Temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme destekleme tutarı, destek katsayı değeriyle destek katsayısının çarpımı sonucu elde ediliyor.
Temel destekle tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50'si ve gübre maliyetinin yüzde 25'i karşılanacak.
İkinci kategoride yer alan arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317,2 lira, üçüncü kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, dördüncü kategoride yer alan pamuk ve çeltik üreten çiftçiler dekara 549 lira temel destek alacak.
Planlı Üretim Desteği
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri planlı üretim kapsamında yer alan ürünler listesine alındı.
Planlama kapsamındaki ürünleri havzasında üreten çiftçilere temel desteğe ilave destek ödemesi yapılacak. Planlı üretim kapsamında üretim yapan üreticilere temel desteğe ilave destek verilecek. Bu üreticilerin mazot maliyetinin yüzde 100'ü ve gübre maliyetinin yüzde 50'si karşılanacak.
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından süt havzası olarak belirlenen illerde (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elâzığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkisi üreten çiftçilere destek katsayısının yüzde 50'si kadar ilave planlı üretim desteği verilecek.
Yer altı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun bakanlıkça tespit edildiği havzalarda yer alan sulu tarım arazilerinde ilgili üretim yılında arpa, buğday, aspir, fiğ, mercimek, nohut, yem bezelyesi, ayçiçeği (yağlık) üreten çiftçilere ürünün bulunduğu kategoriye göre hesaplanan tutar üzerinden ilave yer altı su kısıtı desteği ödenecek.
Yer altı su kısıtının bulunduğu yerlerde planlı üretime uygun üretim yapan üreticilerin mazot ve gübre maliyetinin yüzde 100'ü karşılanacak.
Üretimi Geliştirme Desteği
Verim ve kaliteyi artırmak için sertifikalı tohum kullanım, sertifikalı/standart fidan kullanım, organik tarım, iyi tarım uygulamaları, katı organik-organomineral gübre destekleri verilmeye devam edilecek.
Karar kapsamındaki diğer destekler de belli oldu. Biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği kapsamında 2025 yılında örtü altı paket destek tutarı dekarda 2 bin 550 liradan yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 liraya, açıkta paket destek tutarı dekara 870 liradan 1305 liraya çıkarıldı.
Lisanslı depolarda muhafaza edilen ürünler için kira desteği, Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kira ücret tarifesinin yüzde 75'i olarak ödenecek.
Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) sistemine katılım primi desteği, bu sisteme dahil işletmeler için yüzde 50 artırılarak 1500 liraya yükseltildi.
Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği yüzde 104 artırılarak 294 bin liraya çıkarıldı.
2025-2027 dönemi bitkisel üretim planlaması havza ürün deseni listesinin de yer aldığı Cumhurbaşkanı Kararı'nın bazı maddeleri 1 Ocak 2025'ten, bazıları da 1 Mayıs 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek.
Türkiye’de bitkisel üretim destekleri, çiftçilerin verimliliğini artırmak ve sürdürülebilir tarım uygulamalarını teşvik etmek amacıyla önemli bir rol oynamaktadır. Üreticilerin bu desteklerden yararlanması, hem kendi ekonomik durumlarını iyileştirecek hem de ülke genelindeki tarımsal üretimi artırılmasını ön görmektedir.
Bu konuda daha fazla bilgi almak için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın resmi web sitesini ziyaret edebilir veya yerel tarım müdürlükleriyle iletişime geçebilirsiniz.
Kaynak; https://www.tarimorman.gov.tr/Haber/6375/Bitkisel-Uretimde-Yeni-Destekleme-Modeli-Uygulamada
2025-2027 Yılı Bitkisel Üretim Destekleme Birim Fiyatları
|
Destek Programı |
Ürün Kategorisi |
Destek Tutarı (Dekar) |
Açıklama |
|
Temel Destekler |
Tüm Ürünler |
Mazot: %50, Gübre: %25 |
Üretim maliyetine göre ürünler kategorilere ayrıldı. |
|
Arpa, Buğday |
317,2 TL (dekara) |
İkinci kategori destek tutarı. |
|
|
Ayçiçeği, Fındık, Soya, Kuru Fasulye, Çay |
366 TL (dekara) |
Üçüncü kategori destek tutarı. |
|
|
Pamuk, Çeltik |
549 TL (dekara) |
Dördüncü kategori destek tutarı. |
|
|
Planlı Üretim Desteği |
Arpa, Aspir, Ayçiçeği, Buğday, Kolza, Fasulye, Mercimek, Mısır, Nohut, Pamuk, Patates, Soğan, Soya, Yem Bitkileri |
Temel Desteğe ilave |
Mazot: %100, Gübre: %50 karşılanacak. |
|
Yem Bitkileri (Süt Havzaları) |
Destek katsayısının %50'si |
Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elâzığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat, Tunceli. |
|
|
Sulu Tarım (Yeraltı Su Kısıtı Olan Havzalar) |
Ürün kategorisine göre hesaplanan tutar |
Mazot ve gübre maliyetinin %100'ü karşılanacak. |
|
|
Üretimi Geliştirme Desteği |
Sertifikalı Tohum, Sertifikalı/Standart Fidan, Organik Tarım, İyi Tarım Uygulamaları |
Belirli destek tutarları |
Verim ve kalite artırımı amaçlanıyor. |
|
Örtü Altı Paket Destek |
3.825 TL (dekara) |
Önceki tutar 2.550 TL'den %50 artırıldı. |
|
|
Açıkta Paket Destek |
1.305 TL (dekara) |
Önceki tutar 870 TL'den artırıldı. |
|
|
Lisanslı Depo Kira Desteği |
Kira tarifesinin %75'i |
Ticaret Bakanlığı tarifesine göre. |
|
|
ÇMVA Katılım Primi Desteği |
1.500 TL |
%50 artırılmıştır. |
|
|
Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Desteği |
294.000 TL |
%104 artırılmıştır. |
2024 Yılı Bitkisel Üretim Destekleme Birim Fiyatları 2024 Yılı Bitkisel Destekleme Birim Fiyatları
(Uyarı: Link geçmiş verileri içermektedir. Güncel destekleme fiyatları yukarıdaki tabloda belirtilmiştir.)